Cechy charakterystyczne krajobrazu Tatr:
- turnie - ostre, spiczaste szczyty górskie,
- przełęcze - poprzeczne obniżenia terenu między sąsiadującymi grzbietami górskimi,
- piargi - rumowiska skalne,
- żleby - wąskie rynny wyżłobione przez osuwające się odłamki skalne,
- stawy - tak nazywamy górskie głębokie, ale niewielkie jeziora,
- potoki - niewielkie, wartko płynące cieki wodne,
- wodospady - część cieku wodnego spływające po stromych progach skalnych,
- wywierzyska - źródła tworzone przez wypływające na powierzchnie podziemne potoki.
Pogoda to chwilowy stan atmosfery w danym miejscu. Wieloletnie obserwacje pogody pozwalają nam opisać klimat czyli charakterystyczne dla danego miejsca zjawiska pogodowe (temperaturę i wilgotność).
Klimat gór zmienia się z wysokością. Im wyżej się znajdujemy tym jest chłodniej (o 0,6 stopnia Celsjusza na każde 100 m wysokości). Przez niższą temperaturę skraca się okres wegetacji roślin.
Charakterystyczną cechą pogody gór jest jej duża zmienność i występowanie gwałtownych, suchych i ciepłych wiatrów (halny)
Zmian temperatury wynikające z wysokości Tatr spowodowały wykształcenie się pięter roślinności:
- Najwyżej (powyżej 2200 m n.p.m.) rozpościera się piętro turni - roślinności właściwie nie ma, występują tam tylko nieliczne mchy i porosty.
- Na wysokościach 1800 - 2200 m n.p.m. rozciągają się hale - łąki porośnięte trawą, roślinami zielnymi i nielicznymi krzewinkami.
- Poniżej hal (1550 - 1800 m n.p.m.) występuje piętro kosodrzewiny, odpornej na wiatry i zimno odmiany sosny.
- Na wysokościach 1250 - 1550 m. n.p.m. wstępuje piętro zwane reglem górnym, porośnięte przez drzewa iglaste (głównie świerk, modrzew i limba).
- Najniżej rozpościerają się lasy mieszane (podobne do tych porastających niziny i wyżyny Polski) składające się na regiel dolny.
W Tatrach występuje wiele endemitów. Endemity to gatunki występujące w tylko jednym miejscu na Ziemi.
Przykłady takich gatunków zamieszkujących Tatry to:
W Tatrach występuje fauna i flora typowa dla krajobrazów wysokogórskich, składają się na nie m.in.:
Tatry są wspaniałym miejscem do wypoczynku niezależnie od pory roku. Trzeba jednak pamiętać o kilku zasadach, które pozwolą nam być tam bezpiecznym.
Jak bezpiecznie wypoczywać w górach?
Przykłady takich gatunków zamieszkujących Tatry to:
- kozica tatrzańska
- świstak tatrzański
- szarotka alpejska
- dziewięćsił bezłodygowy
- szarfan spiski
- limba
- kosodrzewina
- niedźwiedzie brunatne.
Krajobraz Tatr stanowi niewątpliwy skarb przyrodniczy naszego kraju dlatego, ab go chronić w 1954 r. utworzono Tatrzański Park Narodowy.
Największym (a właściwie jedynym) polskim miastem położonym w obrębie Tatr jest Zakopane. Stanowi ono ważny ośrodek turystyczny.
Tatry są wspaniałym miejscem do wypoczynku niezależnie od pory roku. Trzeba jednak pamiętać o kilku zasadach, które pozwolą nam być tam bezpiecznym.
Jak bezpiecznie wypoczywać w górach?
- Warunki atmosferyczne potrafią zmienić się w ciągu godziny. Wyruszając na wyprawę podczas pięknej, słonecznej pogody, nigdy nie wiemy, czy nie będziemy wracać wśród szalejącej burzy albo we mgle. Powinniśmy ubierać się "na cebulę", żeby zmniejszyć ryzyko wyziębienia i rozchorowania się.
- Zanim wyruszymy na górską wędrówkę przydadzą się przewodniki i mapy turystyczne do zaplanowania wycieczki. Trzeba najpierw poznać przebieg wybranego szlaku, sieć schronisk turystycznych w pobliżu trasy, oszacować czas marszu. Przyda się też informacja o lokalizacji szałasów, schronów, koleb i leśniczówek - stanowią schronienie w przypadku nagłej zmiany pogody.
- Wychodząc w góry, w miejscu pobytu zawsze zostawiamy wiadomość o trasie wycieczki i planowanej godzinie powrotu. Dzięki temu w razie jakiegoś wypadku ratownicy GOPR będą mieli większą szanse nas odnaleźć.
- W plecaku przede wszystkim powinien znaleźć się telefon komórkowy z naładowaną do pełna baterią i zapisanymi numerami GOPR (Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego) - 601 100 300 oraz numerem alarmowym 985.
- Przed wyruszeniem na szlak, w książce adresowej swojego telefonu warto jeszcze zapisać kontakty ICE, z numerami telefonów osób, które należy powiadomić w razie wypadku.
- Na wędrówkę w góry wychodzimy wczesnym rankiem. Pogoda, jeśli ma się zepsuć, najpewniej zrobi to wczesnym popołudniem.
- Wychodząc pamiętamy o zabraniu apteczki, nakrycia głowy, coś pożywnego do jedzenia i koniecznie butelkę picia.
- Zawsze dopasowujemy szlak, którym podążamy do naszych możliwości - góry to nie miejsce na żarty, brawurę i popisywanie się!!! Zawsze też musimy być uważni i nie panikować.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz