Ziemia we wszechświecie

ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE

Ludzie kiedyś wyobrażali sobie Ziemię tak...

...lub tak...

Dziś wiemy, że to nieprawda. W przybliżeniu jest to kula, choć spłaszczona biegunowo
(średnica biegunowa 12 713,6 km zaś średnica równikowa 12 756,2 km - spłaszczenie wynika z ruchu obrotowego ziemi). Obwód równikowy Ziemi wynosi 40 030 km, zaś jej masa 5,9736×1024 kg. Ziemia jest trzecią i jedyną zamieszkaną przez istoty żywe planetą Układu Słonecznego.

RUCH OBIEGOWY
 Ziemia porusza się dookoła Słońca z średnią prędkością 29,78 km/s. Ruch ten nazywamy ruchem obiegowym. Trwa on około 265 dni i 6 godzin. Te 6 godzin co 4 lata (w rok przestępny) zbierają się jeden dodatkowy dzień (29.02).

Konsekwencje ruchu obiegowego:
1. Strefy oświetlenia Ziemi - Słońce w różnym stopniu oświetla różne obszary kuli ziemskiej, warunkując tym samym ich warunki klimatyczne. 

• Na równiku Słońce znajduje się w zenicie 2 razy do roku (podczas równonocy), zaś na zwrotnikach po jednym razie w ciągu roku. Dzięki temu w strefie tej (nazywanej międzyzwrotnikową) jest najcieplej.

• Pomiędzy zwrotnikami a kołami podbiegunowymi rozciągają się strefy umiarkowane. Wysokość górowania Słońca maleje wraz ze wzrostem szerokości geograficznej  i waha się od 90° na zwrotniku na początku kalendarzowego lata do 0° na kole podbiegunowym na początku kalendarzowej zimy. W czasie wiosny i lata długość dnia wzrasta w miarę zbliżania się do koła podbiegunowego różnica jest największa w dniu przesilenia letniego, kiedy to na granicy ze strefą podbiegunową dzień trwa 24 godziny. W czasie jesieni i zimy długość dnia maleje ze wzrostem szerokości geograficznej i w dniu przesilenia zimowego na kole podbiegunowym noc trwa 24 godziny.

• Jedna z dwóch zimnych stref oświetlenia Ziemi, pasów sferycznych naszej planety, których granicami są koła podbiegunowe. Występują tam dni i noce polarne, które trwają od jednej doby na kołach podbiegunowych (w dniach przesileń) do 6 miesięcy na biegunach.

2. Zmiana wysokości Słońca nad horyzontem w różnych szerokościach geograficznych w ciągu roku.

3. Zmiana długości dnia i nocy na Ziemi.

W związku z tym, że zimą Słońce na naszym niebie pokonuje krótszą drogę niż latem, zmienia się długość dni i nocy.

4. Występowanie dni i nocy polarnych - rok astronomiczny.

5. Występowanie stref klimatycznych.

RUCH OBROTOWY
Ziemia porusza się także dookoła własnej osi - z zachodu na wschód. Ruch ten (nazywany obrotowym) trwa niemal 24 godziny.

Liniowa prędkość ruchu wirowego Ziemi zależy od szerokości geograficznej – maksymalna wartość osiągana jest na Równiku, gdzie wynosi 1670 km/h = 464m/s (prędkość ta maleje w miarę zbliżania się do biegunów).

Konsekwencje ruchu obrotowego:
1. Dobowa zmiana czasu.

2. Spłaszczenie Ziemi przy biegunach – to wynik siły odśrodkowej, która działa na każde ciało będące w ruchu wirowym; siła ta skierowana jest prostopadle do osi Ziemi i powoduje jej rozszerzenie wokół Równika.
3. Widome ruchy gwiazd – obracająca się z zachodu na wschód Ziemia wywołuje “wędrówkę” po niebie (w odwrotnym kierunku) wszystkich ciał niebieskich.gwiazd, ale nie jest bezwzględnym dowodem ruchu wirowego naszej planety.4. Pływy morskie (przypływy i odpływy) – są one wywołane grawitacyjnym przyciąganiem Księżyca i Słońca.

ORIENTACJA NA ZIEMI

Współrzędne geograficzne umożliwiają nam orientacje na ziemi. Są to:

• szerokość geograficzna
• długość geograficzna