Wysokość względna to wysokość obiektu od jego najniższego do najwyższego punktu. Mierzymy ją w metrach [m.]. Czasami bywa to jednak bardzo nieprecyzyjne, dlatego na mapach stosuje się wysokości bezwzględne.
Wysokość bezwzględna to wysokość obiektu mierzona od jego najwyższego punktu do poziomu morza. Mierzymy ją w metrach nad poziomem morza [m. n.p.m.] lub metrach poniżej poziomem morza [m. p.p.m.].
Teren to dowolny fragment lądu (dla wody stosujemy pojęcie akwen). Dzięki działaniu wielu czynników (pogody, wody, działalności człowieka) teren może mieć różną rzeźbę.
Rzeźba terenu (nazywana inaczej ukształtowaniem powierzchni) to kształt danego obszaru. Składa się ona z różnych form ukształtowania powierzchni.
Formy ukształtowania powierzchni:
- równiny - płaski lub lub prawie całkowicie poziomy teren. Równiny mogą występować na obszarach nizin, wyżyn czy dnach oceanów.
Teren może być pokryty różnymi wypukłymi lub wklęsłymi formami terenu. Wypukłe formy terenu to:
- niziny - obszary równin położone na wysokości od 0 do 300 m. n.p.m. Na mapach oznaczamy je kolorem zielonym.
- wyżyny - obszary równin położone na wysokości powyżej 300 m. n.p.n. Na mapach oznaczamy je kolorem żółtym i pomarańczowym.
- pagórki - wzniesienia terenu o wysokości do 50 m.
- wzgórza - wzniesienia terenu o wysokości od 50 do 300 m.
- góry - wzniesienia terenu o wysokości powyżej 300 m. położone na obszarach wyżynnych. Na mapach oznaczamy je kolorem czerwonym i brązowym.
Wklęsłe formy ukształtowania terenu to:
- depresje - obszary lądu położone poniżej poziomu morza. Na mapach oznaczamy je kolorem ciemnozielonym.
- doliny - wklęsłe formy terenu o wydłużonym kształcie i wyraźnie wykształconym dnie, otoczone ze wszystkich stron wzniesieniami. Często związane są z rzekami.
- kotliny - rozległe wklęsłe formy terenu, ze wszystkich stron otoczone wzniesieniami.
Ukształtowanie powierzchni Polski
Na mapie musimy umieć wskazać:
Depresje:
- Żuławy Wiślane
Obszary nizinne:
- Pobrzeże Szczecińskie
- Pobrzeże Koszaliński
- Pobrzeże Gdańskie
- Pojezierze Pomorskie
- Pojezierze Wielkopolskie
- Pojezierze Mazurskie
- Nizina Mazowiecka
- Nizina Wielkopolska
- Nizina Śląska
- Polesie Lubelskie
- Kotlina Sandomierska
Obszary wyżynne:
- Wyżyna Lubelska
- Wyżyna Małopolska
- Wyżyna Krakowsko - Częstochowska
Obszary górskie:
- Góry Świętokrzyskie
- Sudety
- Karpaty
- Beskidy
- Tatry
Zadanie sprawdzające
Na których z poznanych przez Ciebie form terenu leży Warszawa? Dla ułatwienia umieszczam mapę Polski.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz