środa, 31 grudnia 2014

sobota, 20 grudnia 2014

Konkurs PRZYJACIEL LASU

Kochani zapraszam Was do wzięciu udziału w konkursie "Przyjaciel lasu". Czekam na prace do 1 marca 2014 r. Nie ma jeszcze informacji o nagrodach, ale na pewno na wszystkich uczestników czekają plusy!

Informacje o konkursie znajdziecie tu: Przyjaciel lasu.

Obchody "Dni przyjaciół lasu" będą w naszej szkole powiązane z Szkolnym Dniem Ziemi.


środa, 17 grudnia 2014

Krajobrazy Nadmorskie

Krajobrazy nadmorskie w Polsce znajdziemy w północnej jej części u wybrzeża Morza Bałtyckiego.
Morze Bałtyckie jest morzem śródziemnym (otoczonym ze wszystkich stron lądem) należącym do zlewiska Oceanu Atlantyckiego, z którym łączy się poprzez Cieśniny Duńskie i Morze Północne.


W obrębie wybrzeża Morza Bałtyckiego wyróżniamy pobrzeża: Gdańskie, Koszalińskie i Szczecińskie. Linia brzegowa jest mało urozmaicona, co znaczy, że zawiera niewiele wysp i półwyspów.

wtorek, 16 grudnia 2014

Turniej trójfantastyczny - II zadanie (i przy okazji pare innych informacji)

9.01.2015 r. o godzinie 9.00 odbędzie się II etap Turnieju Trójfantastycznego. Tym razem będziemy grać w kalambury, na tema serii o Harrym Potterze.

Harmonogram kolejnych etapów:
  • 9.02.2015 r - III etap - recenzja serii filmów o Hobbicie.
  • 24.04.2015 r. - IV etap - gra terenowa inspirowana serią "Władca pierścieni".
  • maj 2015 r. - V etap - makiety bestii (smoka, nazgula lub innego potwora).
  • 1.06.2015 r - VI etap - kostiumy


piątek, 12 grudnia 2014

Propozycja warsztatów dla klas III

Kochani dostałam niedawno wiadomość z ofertą warsztatów dla młodzieży i proponuję Wam wycieczkę na takie warsztaty. Nie znam jeszcze terminu (na pewno w II semestrze, ale to będę ustalać w zależności od Waszego zainteresowania). Warsztaty mają tytuł "Na tropach DNA".

Warsztaty odbywają się BioCen Centrum Edukacji Naukowej i niestety są płatne - 25 zł/os. Żeby zarejestrować grupę musi być przynajmniej 16 osób chętnych. Jeśli ktoś jest zainteresowany proszę o info.

Noc biologów na UKSW

9.01.2015 r na UKSW odbędzie się cykl wykładów i warsztatów o tematyce biologicznej. Co prawda na warsztaty praktycznie nie ma już miejsc, ale jeśli macie ochotę i czas to zapraszam do udziału w wykładach - zapowiadają się ciekawie.

Osoby chętne, które będą uczestniczyć w wykładach mogą jako pracę dodatkową napisać referat na temat poruszany na zajęciach.

Więcej informacji znajdziecie tu: Program i informacje

wtorek, 9 grudnia 2014

Zagadnienia do sprawdzianu z działu "Materia i jej stany skupienia"

Co muszę wiedzieć i umieć?
  • Rozróżnić różne substancje i umieć zbadać (za pomocą zmysłów) ich właściwości.
  • Wiedzieć czym jest mieszanina i umieć rozróżnić mieszaniny jednorodne od niejednorodnych.
  • Umieć rozdzielić mieszaniny.
  • Wiedzieć czym jest roztwór i rozpuszczalnik.
  • Wiedzieć, że wszystkie substancje zbudowane są z malutkich cząsteczek, które cały czas drgają.

poniedziałek, 8 grudnia 2014

Zagadnienia do sprawdzianu z działu "Troska o zdrowie" (w przygotowaniu)

1. Czym jest zdrowie? (stan ogólnego dobrostanu, gdy organizm pracuje prawidłowo)
2. Czym jest choroba? (5)
3. Jakie czynniki powodują choroby (5)
4. Po jakich objawach rozpoznamy następujące choroby: grypa (5), salmonelloza (6), tężec (6), wścieklizna (7), borelioza (7).

środa, 3 grudnia 2014

Strona www i e-mail Samorządu Gimnazjalnego

Kochani mamy już oficjalny e-mail Samorządu: samorzad.zsi62@gmail.com

Możecie na ten adres wysyłać maile z swoimi propozycjami, wnioskami i dedykacjami muzycznymi na szkolną dyskotekę. 
Wasze wiadomości będzie odbierać Emilka Borowa z klasy II A.

Powstaje też nasza własna strona internetowa:

Nasza strona www 
(adres: http://samorzaduczniowski12.wordpress.com). 
Administratorem strony jest Kacper Karaś.


Pojezierze Mazurskie

Pojezierze Mazurskie jest krainą geograficzną położoną w północno-wschodniej części Polski.



Jego urozmaicony krajobraz powstał dzięki działalności lądolodu podczas zlodowacenia. Około 7% powierzchni Pojezierza Mazurskiego stanowią jeziora, w tym największe jezioro naszego kraju - Śniardwy (mierzące 113,4 kilometrów kwadratowych) i szereg innych, min.: Mamry, Niegocin, Nidzkie.




wtorek, 2 grudnia 2014

Zgoda na dyskotekę

Publikuję formularz zgody na udział w dyskotece. Przyjmuję je do piątku do godziny 12.30.

Przepraszam za błąd na poprzednim formularzu - dyskoteka odbędzie się oczywiści e 5 a nie 8 grudnia!

Uwaga! Każdy przynosi ze sobą coś do picia!!!

poniedziałek, 1 grudnia 2014

Olimpiada Promocji Zdrowego Stylu Życia

Dotarła do mnie informacja o ciekawym konkursie - Olimpiadzie Promocji Zdrowego Stylu Życia.

Więcej informacji znajdziecie na stronie: Informacje o olimpiadzie

Jeżeli ktoś byłby chętny proszę o jak najszybszą informację na ten temat.

wtorek, 25 listopada 2014

czwartek, 20 listopada 2014

Nizina Mazowiecka

Nizina Mazowiecka położona jest w środkowo-wschodniej części Polski, u zbiegu Wisły, Narwi oraz Bugu. Pod względem ukształtowania powierzchni tworzy rozległą, płaską kotlinę, której centralną część zajmuje Kotlina Warszawska, na terenie której leży Warszawa.

Przez Nizinę Mazowiecką przepływa najdłuższa rzeka Polski – Wisła, mierząca 1047 km. Źródła rzeki znajdują się w południowej Polsce, na zachodnim stoku Baraniej Góry. Jej delta uchodzi do Zatoki Gdańskiej.

środa, 19 listopada 2014

Gra o życie - praca dodatkowa dla uczniów klasy 6A

W ramach projektu plastyczno-przyrodniczego dzięki uprzejmości pana Marka Piętkowskiego uczniowie klasy 6A będą wykonywać w styczniu na zajęciach technicznych oraz lekcjach przyrody gry planszowe. Tematem gier jest bezpieczeństwo zarówno w domu, jak i w szkole czy na dworze.

Zasady:
  • Gra może być wykonana dowolną techniką plastyczną z dowolnych materiałów.
  • Plansza musi mieć rozmiar co najmniej arkusza A3.
  • Po planszy gracze poruszają się pionkami i kostką (które także trzeba wykonać).
  • Plansza ma zawierać 50 pól, z czego przynajmniej 25 ma być związane z opisem jakiegoś zdarzenia związanego z zasadami bezpieczeństwa.
  • Gra ma przedstawiać drogę ucznia z domu do szkoły i zawierać 3 części: dom (ta część ma uwzględniać 15 pól), dwór (25 pól) i szkołę (10 pól).
  • Gra ma opisywać sytuacje zagrożenia i bezpiecznego zachowania omawiane na lekcjach przyrody (znajdziecie je w podręczniku do przyrody) i techniki (filmy oglądane na lekcjach).
  • Wraz z grą uczniowie składają nauczycielom kartkę zawierające informacje o nakładzie pracy każdego z członków grupy. Informacje te będą uwzględniane przy ocenianiu prac.
  • Uczniowie otrzymają 2 oceny: zawartość merytoryczna zostanie oceniona przez nauczyciela przyrody, pod kątem plastycznym oceni ją p. Piętkowski.

Makieta krajobrazu (praca dla chętnych)

Uwaga praca dodatkowa!
Jeśli macie ochotę możecie wykonać pracę na dodatkową ocenę (lub plusy).

Praca ma mieć formę makiety przedstawiającej jeden z wybranych krajobrazów:

  • Tatry, 
  • Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, 
  • Nizina Mazowiecka, 
  • Pojezierze Mazurskie,
  • dowolny (polski) krajobraz nadmorski.
Makieta ma przedstawiać charakterystyczne cechy danego obszaru (omawiane na lekcjach).
Minimalne wymiary makiety to arkusz A3.
Może być wykonana dowolną techniką albo samodzielnie albo w grupach (maksymalnie 3 osobowych - w przypadku pracy w grupach do makiety musi być dołączona kartka zawierająca informacje na temat nakładu pracy każdego członka grupy).

Termin oddania makiety to 17.12.2014 r. 

poniedziałek, 17 listopada 2014

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska i Kraków

Kraków jest drugim  pod względem wielkości i liczby mieszkańców miastem Polski oraz dawną stolicą naszego kraju. Położony jest nad Wisłą w województwie małopolskim. Miasto pełni funkcję centrum administracyjnego, kulturalnego, edukacyjnego, naukowego, gospodarczego, usługowego i turystycznego. 
Najważniejsze zabytki Krakowa:
  • Zamek na Wawelu



niedziela, 9 listopada 2014

Czy można wyglądać jak księżniczka Disney'a?

Znalazłam ciekawy artykulik na temat "odchudzania" księżniczek z bajek. Warto uświadomić sobie, że takie rozmiary, jakie reprezentują postaci z bajek są właściwie nieosiągalne.

Artykuł znajdziecie tu: Księżniczki Disney'a

czwartek, 6 listopada 2014

Model komórki

Przypominam, że na przyszły tydzień przynosimy model budowy komorki.

Wymagania:
1. Model ma przedstawiać dowolną komórkę prokariotyczną lub eukariotyczną.
2. Model moze być wykonany dowolną techniką z dowolnych materiałów. Musi byc jednak na tyle trwały, aby przetrwał kilka tygodni, podczas których będzie eksponatem na wystawie w sali biologicznej. Materiały organiczne szybko pasujące się odradzam.
3. Model musi mieć przynajmniej 20 cm średnicy.
4. Model ma obrazowac przekrój przez komórkę i zawierać charakterystyczne dla niej organella.
5. Do modelu musi być dołączona karteczka określająca rodzaj przedstawianej komórki oraz imię,  nazwisko i klasę autora.

środa, 5 listopada 2014

Klimatogramy

Klimatoragram to diagram przedstawiający klimat danego miejsca. Składa się z 3 osi:
  • Poziomej, na której zaznaczone są miesiące. 
  • Pionowej lewej, na której znajdują sie wartości temperatury
  • Pionowej prawej, na której zaznaczone są wartości opadów.   












poniedziałek, 3 listopada 2014

Tatry

TATRY leżą w obrębie Karpat - dużego łańcucha górskiego położonego w obrębie kilku państw: Polski, Słowacji, Czech i Rumunii. Najwyższym szczytem Tatr jest Gerlach (2655 m n.p.m.), położony na terenie Słowacji.

Najwyższym szczytem polskich Tatr są Rysy (2499 m n.p.m.), będące jednocześnie najwyższym szczytem naszego kraju.


niedziela, 2 listopada 2014

Wyniki wyborów

Mam przyjemność oznajmić, że w zeszły piątek wybraliście Zarząd Samorządu
szkolnego naszego gimnazjum!

Najwięcej głosów otrzymał Tomasz Faryś z klasy IIIb, dzięki czemu obejmuje stanowisko Przewodniczącego Samorządu Szkolnego Gimnazjum Integracyjnego nr 12. Jego zastępcą został wybrany uczeń tej samej klasy - Andrzej Grabowski. Stanowisko Rzecznika Praw Ucznia obejmuje uczeń klasy IIb Bartosz Mościcki.

poniedziałek, 27 października 2014

Zagadnienia do sprawdzianu

1. Miejsce człowieka w systematyce, co nas upodobnia a co różni od zwierząt.
2. Pochodzenie człowieka
3. Czym jest homeostaza
4. Układy narządów w organizmie człowieka i ich funkcje
5. Szkielet człowieka
6. Budowa kości, rodzaje,
7. Funkcje szkieletu
8. Budowa i funkcjonowanie mięśni.
9. Pierwsza pomoc
10. Wady postawy (skrzywienia kręgosłupa, płaskostopie), krzywica i osteoporoza.

piątek, 24 października 2014

Zagadnienia do sprawdzianu z działu "JA I MOJE OTOCZENIE"

1. Czym jest przyroda? Jak ją dzielimy? (str. 5)
2. Jakie wyróżniamy dwie metody badania przyrody? (str 7)
3. W jaki sposób możemy badać przyrodę? (str. 6)
4. Co cechuje dobrego obserwatora? (str. 7)
5. Jakie są podstawowe potrzeby człowieka (str. 15)
6. Co wpływa na nasze samopoczucie? (str. 16-17)
7. Jak powinniśmy się uczyć i odrabiać lekcje? (str. 16-17)
8. Jak najlepiej korzystać z czasu wolnego? (str 18-19)
9. Jak prawidłowo opiekować się zwierzętami? (str. 20-21)
10. Jak prawidłowo opiekować się roślinami? (str. 22)
11. Jakie rośliny trujące można znaleźć w naszym otoczeniu (str. 23-24)
12. Jakie korzyści przynosi nam hodowla zwierząt i upraw roślin (zeszyt)
13. Prowadzić doświadczenia i obserwacje (zeszyt i blog)

piątek, 17 października 2014

Hormony człowieka

Hormon to endogenny (wyprodukowany wewnątrz organizmu) związek chemiczny kontrolujący i regulujący pracę organizmu. Hormony w naszym ciele produkują narządy zwane gruczołami dokrewnymi. Dlaczego dokrewnymi? Bo wydzielają "do krwi" - hormony wpuszczane są bezpośrednio do krwiobiegu.

Gruczoły dokrewne człowieka przedstawia obrazek poniżej:

Gruczołem nadrzędnym (takim szefem wśród nich) jest przysadka mózgowa. Rządzi ona innymi gruczołami poprzez wydzielanie specjalnych hormonów (hormonów tropowych). Poznamy je po tym, że w nazwie mają słowo "tropina", np. tyreotropina. Przysadka mózgowa sama podlega kontroli fragmentu mózgu, zwanego podwzgórzem. A teraz z biologicznego na nasze:

poniedziałek, 6 października 2014

Turniej Trójfantastyczny - tabela wyników

Zadania turniejowe:
I - konkurs wiedzy na temat twórczości Terrego Pratchetta (30.10.2014 r.)



Jak opisać doświadczenie?

Opis doświadczenia powinien zawierać:

1. Problem badawczy
Problem badawczy to zagadnienie, które badacie.
2. Waszą hipotezę
Hipoteza to twierdzenie, które wydaje się prawdopodobnym rozwiązaniem problemu badawczego. Całe doświadczenie ma na celu jej potwierdzenie lub odrzucenie.
3. Opis jak zorganizowaliście doświadczenie:

niedziela, 5 października 2014

Zapobieganie chorobom

Choroba to stan, w którym nasz organizm nie pracuje prawidłowo. Może być on wywołany przez różne czynniki:
  • mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby)
  • pasożyty (tasiemce, nicienie, kleszcze)
  • błędy w genach (a te wywołują np. palenie papierosów)
  • inne czynniki (stres, nieprawidłowa dieta)
Wszelkie działania mające na celu zapobieganie chorobom nazywamy profilaktyką.

piątek, 3 października 2014

Turniej trójfantastyczny - I zadanie

W tym roku mamy zaszczyt organizować najbardziej ekscytujące wydarzenie najbliższych miesięcy,
wydarzenie, które nie było organizowane od stuleci...
Mam wielką przyjemność oznajmić Wam, że

TURNIEJ TRÓJFANTASTYCZNY

będzie miał miejsce w tym roku w Zespole Szkół Integracyjnych nr. 62.

środa, 17 września 2014

Pomysł na weekend

Jeśli nie macie jeszcze planów na najbliższy weekend to warto wybrać się do Pruszkowa, gdzie odbędzie się fantastyczna impreza sportowa o nazwie: GRAWITACJA: ciało i umysł.


Szczegóły znajdziecie tu: Grawitacja

Miłej zabawy!!!!

wtorek, 16 września 2014

Zagadnie do kartkówki z układu nerwowego

UN = układ nerwowy

1. Budowa tkanek UN

Układ nerwowy składa się z dwóch rodzajów tkanek: nerwowej (odpowiadającej za kontrolę i koordynację pracy organizmu) oraz glejowej (odpowiadającej za zaopatrzenie organizmu w niezbędne substancje).
Tkanka nerwowa zbudowana jest przede wszystkim z neuronów (są też inne rodzaje komórek tkanki nerwowej, ale my je pominiemy).


środa, 10 września 2014

Co muszę umieć na kartkówkę?

1. Skonstruować łańcuch pokarmowy i opisać jego ogniwa.
2. Wyjaśnić pojęcia:
a) symbioza
b) konkurencja
c) drapieżnictwo
d) pasożytnictwo
e) producent
f) konsument
g) reducent
3. Podać po 2 przykłady każdej z zależności wymienionych w punkcie 2, podpunktach od a do d.
4, Podać po 2 przykłady organizmów wymienionych  w punkcie 2, podpunktach od e do g.
5. Porównać warunki życia organizmów na lądzie i w wodzie.
6. Wyjaśnić jak środowisko wpływa na organizmy.

wtorek, 9 września 2014

Metody badań


Badanie organizmów żywych jest trudnym procesem. W biologii stosuje się najczęściej dwie metody badań: obserwacje oraz doświadczenia.

Obserwacja to poszukiwanie informacji o obiekcie, ale bez zmieniania jego warunków życia. Obserwując jakiś obiekt możemy go mierzyć, patrzeć, słuchać, ale nie możemy w żaden sposób wpływać na jego środowisko.

Fotosynteza

Fotosynteza jest jednym z najważniejszych (o ile nie najważniejszym) procesów na świecie, ponieważ dzięki niej powstaje całą materia ożywiona. Wiecie już, że każdy łańcuch pokarmowy zaczyna się od roślin - pośrednio więc każda istota odżywia się substancjami wyprodukowanymi przez rośliny.

Fotosynteza jest procesem chemicznym, polegającym na wytwarzaniu przez rośliny i glony pokarmu (materii organicznej) z dostępnych w środowisku dwutlenku węgla i wody przy udziale światła słonecznego. Produktem ubocznym tego procesu jest tlen.

                                      światło słoneczne
dwutlenek węgla + woda -------------------> pokarm + tlen

A teraz z biologicznego na nasze: rośliny pobierają z gleby wodę, z powietrza zaś dwutlenek węgla. Te dwa składniki przetwarzają sobie na pokarm. Pokarmem tym jest cukier (Uwaga - nie każdy cukier jest słodki; cukrem jest np. mąka :-)., ale dzięki pobieraniu z wodą soli mineralnych ten cukier roślina może przetworzyć na wszystkie inne potrzebne jej do życia substancje.
Do przetworzenia wody i dwutlenku węgla w cukier roślinom jest niezbędne światło - to dlatego roślina bez wody lub trzymana w ciemności nie rośnie. Cały ten proces produkcji pokarmu zachodzi w malutkich strukturach obecnych w komórkach roślin - chloroplastach. W wyniku fotosyntezy oprócz pokarmu powstaje też tlen - roślina nie produkuje go celowo, jest takim jakby odpadkiem. Jak widzicie mamy dwa ważne powody by dbać o rośliny:
  • rośliny produkują tlen, który umożliwia nam życie.
  • produkują też całą materię organiczną umożliwiając życie na ziemi.
Wniosek: DBAJMY O ROŚLINY!!!

 

piątek, 5 września 2014

Obserwacja i doświadczenie

Obserwacja i doświadczenie to dwie najpopularniejsze metody badania przyrody.

Obserwacja to poszukiwanie informacji o obiekcie, ale bez zmieniania jego warunków życia. Obserwując jakiś obiekt możemy go mierzyć, patrzeć, słuchać, ale nie możemy w żaden sposób wpływać na jego środowisko.

Każda obserwacja powinna być udokumentowana - zapisujemy jej wyniki, aby potem móc je np. porównać.

Doświadczenie (eksperyment) to metoda badań w którym w jakiś sposób zmieniamy warunki życia organizmu.  Doświadczenie powinno być starannie zaplanowane, przeprowadzone zgodnie z zasadami, oraz opisane.

Etapy wykonania doświadczenia:
  • Hipoteza (to stwierdzenie, które chcemy potwierdzić lub obalić)
  • Problem badawczy (to co będziemy badać)
  • Przygotowanie doświadczenia
  • Opisanie wyników
  • Wyciągnięcie wniosków (ważne jest to, że nioski to nie to samo co wyniki!)
Co musimy wziąć uwagę planując doświadczenie:
  • próba badawcza - to obiekty, które będziemy badać. Musi być dobrana obiektywnie (tak aby nie zafałszować wyników) i w odpowiedniej ilości powtórzeń (tak, aby były wiarygodne).
  • próba kontrolna - musimy dobrać ją tak, aby sprawdzała warunki doświadczenia.
  • sprzęt - wszystko co jest potrzebne do przeprowadzenia badań.

Hodowla fasoli

W klasie IV uczniowie będą prowadzić obserwację wyhodowanej samodzielnie fasoli. Hodowlę fasolki założymy w szkole. Potrzebujemy do tego:
  • 1 doniczki (może być to dowolny pojemnik, np. po dużym jogurcie lub małe wiaderko),
  • ziemi ogrodniczej, 
  • 1 plastikowej łyżki,
  • 1 ziarna fasoli.

wtorek, 2 września 2014

Portal edukacyjny wydawnictwa Wiking

Podaje linki do ciekawych wizualizacji udostępnionych przez wydawnictwo Wiking.

Portal edukacyjny


Zasady pracy i oceniania na lekcjach przyrody w szkole podstawowej

I Przygotowanie do lekcji:

1. Uczeń przygotowany do lekcji powinien posiadać:
  • podręcznik,
  • zeszyt ćwiczeń,
  • zeszyt przedmiotowy (maksymalnie 60 kartek),
  • przybory do pisania (długopis i ołówek),
  • kredki (ok. 6 kolorów).

poniedziałek, 1 września 2014

Zasady pracy i oceniania na lekcjach biologii w gimnazjum

I Przygotowanie do lekcji:

1. Uczeń przygotowany do lekcji powinien posiadać:
  • podręcznik,
  • zeszyt ćwiczeń,
  • zeszyt przedmiotowy (maksymalnie 60 kartek),
  • przybory do pisania (długopis i ołówek),
  • kredki (ok. 6 kolorów).

piątek, 13 czerwca 2014

Zależności między organizmami.

Zależności pomiędzy organizmami mogą mieć różny charakter, np.
  • mogą być pozytywne dla obydwu stron - wtedy nazywamy je symbiozą,
  • mogą być negatywne dla obydwu stron - przykładem takiej interakcji jest konkurencja.
  • mogą być pozytywne dla jednej ze stron, a negatywne dla drugiej - wtedy mamy do czynienia z drapieżnictwem lub pasożytnictwem,

czwartek, 12 czerwca 2014

Gleba

GLEBA to warstwa skorupy ziemskiej, składająca się z odłamków skał, wody i martwej materii organicznej.

Gleba powstaje w wyniku procesów glebotwórczych (czyli procesów powstawania gleby), dzięki działaniu organizmów glebotwórczych (bakterii i grzybów).

Lita skała dzięki wietrzeniu staje się luźniejsza. W taką luźną skałę łatwiej wsiąka woda, która z kolei umożliwia życie organizmom glebowym. Organizmy z czasem się rozkładają, dzięki czemu powstaje gleba.

wtorek, 27 maja 2014

Zwierzęta

Wprowadzenie do świata zwierząt zawiera prezentacja.

Typy zwierząt:
  • gąbki i parzydełkowce
  • nicienie
  • płazińce
  • pierścienice
  • stawonogi
  • mięczaki i szkarłupnie
  • strunowce


poniedziałek, 26 maja 2014

Zagadnienia do sprawdzianu z roślin

1. Czym rośliny różnią się od innych grup organizmów żywych?
2. W jaki sposób rośliny się odżywiają, rozmnażają?
3. Jakie wyróżniamy grupy roślin?
4. Jaką rolę pełnią rośliny w przyrodzie i gospodarce człowieka?
5. Rozpoznawanie gatunków roślin żyjących w Polsce (tylko te z prezentacji)

piątek, 23 maja 2014

Zielnik dla gimazjum

We wrześniu w II klasie uczniowie będą w ramach pracy domowej wykonywać zielniki. W związku z tym, że zrobienie dobrego zielnika wymaga dużo publikuje wcześniej zasady i wymagania odnośnie zielnika.

Co powinien zawierać zielnik?
  • ususzone lub narysowane (jeśli nie udało się znaleźć rośliny lub jest pod ścisłą ochroną gatunkową) liście.
  • nazwa rośliny (polska oraz łacińska)
  • krótki opis rośliny: wielkość, cechy charakterystyczne
  • rysunek przedstawiający ogólny wygląd rośliny (pokrój = czy jest to drzewo, czy krzew czy roślina zielna, typowy kształt)
  • stan ochrony

Układ wydalniczy człowieka

Prezentacja na temat układu wykładniczego.

czwartek, 22 maja 2014

Zielnik

We wrześniu w 5 klasie uczniowie będą w ramach pracy domowej wykonywać zielniki. W związku z tym, że zrobienie dobrego zielnika wymaga dużo publikuje wcześniej zasady i wymagania odnośnie zielnika.

środa, 14 maja 2014

Piknik rodzinny

W imieniu Samorządu Uczniowskiego, Rady Rodziców oraz Grona Pedagogicznego zapraszam serdecznie wszystkich na piknik rodzinny, który odbędzie się w naszej szkole w sobotę 10.05.2014 r. w godzinach 10.00 - 16.00



czwartek, 8 maja 2014

Zagadnienia do sprawdzianu - Genetyka klasa 3

Sprawdzian piszemy 22.05.2014 r.

Zagadnienia:
  • Budowa kwasów nukleinowych (106-108)
  • Klasy RNA (108)
  • Procesy: replikacja (108-109), transkrypcja, translacja (111-120)
  • Cechy kodu genetycznego (113-114), mutacja (150).
  • Pojęcia: gen (112), chromosom (117-118), homozygota, heterozygota (133), genotyp, fenotyp (133-134), allel (132)
  • Budowa chromosomu (117-118)
  • Przebieg cyklu komórkowego (122-123) i podziałów: mitozy (123-124) i mejozy (124-127)
  • Prawa Mendla
  • Szachownica Punnetta
  • Dziedziczenie: autosomalne recesywne, autosomalne dominujące, kodominacja,sprzężone z płcią dominujące, sprzężone z płcią recesywne - mechanizmy, obliczanie prawdopodobieństwa, cechy.
  • Czynniki mutagenne i rodzaje mutacji (148-154)
  • Wybrane choroby genetyczne człowieka: mukowiscydoza (155), zespół Downa (155-156), hemofilia fenyloketonuria, albinizm, choroba Huntingtona, zespół Turnera, zespół Klintefeltera (157-158).

Ciekawy artykuł dla anglojęzycznych

Artykuł na temat specyficznego kodu genetycznego pewnej bakterii.

środa, 30 kwietnia 2014

Choroby genetyczne człowieka

Choroby genetyczne to choroby wynikające z uszkodzenia genu lub genów. Ich leczenie jest w zasadzie niemożliwe, można jedynie łagodzić ich objawy.

Zespół Downa
To wada powstała w wyniku trisomii (dodatkowego trzeciego chromosomu w homologicznej parze) 21 (najmniejszego) chromosomu.
Istnieje korelacja między częstością występowania wady a wiekiem matki. Ryzyko urodzenia dziecka z tą chorobą gwałtownie wzrasta po 40 roku życia kobiety.
Zespół Downa objawia się:
  • krótkogłowie, umiarkowane małogłowie, spłaszczona potylica
  • płaski profil twarzy
  • mongoloidalne ustawienie szpar powiekowych 
  • krótkie podniebienie twarde
  • zaburzenia refrakcji, najczęściej krótkowzroczność
  • oczopląs 
  • zez
  • zaburzenia słuchu
  • pojedyncza bruzda dłoni
  • krótka szyja, rzadziej płetwistość szyi
  • fałd skóry na karku w okresie niemowlęcym
  • miękkie, delikatne i rzadkie włosy skóry głowy
  • hipoplazja miednicy z poszerzeniem bocznych części talerzy kości biodrowych i spłyceniem kąta panewkowego
  • wrodzone wady serca:
  • wady przewodu pokarmowego
  • wady kośćca
  • wady układu moczowo-płciowego
  • upośledzenie umysłowe


Istnieją jeszcze dwie choroby wynikające z trisomii chromosomów somatycznych: Zespół Patau i zespół Edwardsa, ale obie są śmiertelne w wczesnym okresie życia.

Zespół Turnera
Wada polegająca na braku jednego chromosomu X.
Choroba występuje wyłącznie u kobiet, objawia się:

  • niski wzrost
  • powolny wzrost i dojrzewanie
  • nieproporcjonalna budowa ciała: budowa ciała jest krępa, szyja jest krótka, a kończyny dolne skrócone w stosunku do długości tułowia
  • niepłodność
  • obrzęki limfatyczne
  • nadmiar skóry, szczególnie na karku

wtorek, 29 kwietnia 2014

Środowisko życia organizmów: las

Środowisko to ogół elementów żywych i nieożywionych występujących na danym obszarze, wraz z powiązaniami między nimi.

Wszystkie środowiska możemy podzielić:
  • ze względu na pochodzenie na naturalne i antropogeniczne (czyli przekształcone przez człowieka).
  • ze względu na ilość wody na wodne i lądowe.

poniedziałek, 28 kwietnia 2014

Konkurs dla uczniów szkoły podstawowej "Bądźmy klimatyczni"

Portal Oze.pl we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej organizuje konkurs dla uczniów klas IV - VI  szkoły podstawowej, pt. BĄDŹMY KLIMATYCZNI.

czwartek, 24 kwietnia 2014

Wody powierzchniowe. Miasta Polski.

Wody powierzchniowe to wody występujące na powierzchni Ziemi. Dzielimy je na:

1. Morza i oceany.

Ocean to rozległy obszar słonej wody. Na Ziemi mamy cztery oceany:
  • Spokojny (Pacyfik) - jest największym z oceanów, rozpościera się pomiędzy wschodnimi wybrzeżami Azji i Australii a zachodnimi brzegami Ameryki.
  • Atlantycki (Atlantyk) - oddziela Europę i Afrykę od Ameryki.
  • Indyjski - rozpościera się pomiędzy Antarktydą, Afryką, Azją i Australią.
  • Arktyczny - obejmuje obszar dookoła bieguna północnego.

Zagadnienia do sprawdzianu - klasa 6

Strefy klimatyczne Ameryki i Australii
Biomy:
wilgotny las równikowy Amazonki (Nizina Amazonki)
sawanna - campos (Wyżyna Brazylijska)
pustynia (Australia)
preria (Wielkie Równiny)
pustynia lodowa (Grenlandia)
Endemity Australii (torbacze)

Przykładowe pytania:
1. Największa bioróżnorodność charakteryzuje:
a) Nizina Amazonki
b) Wyżyna Brazylijka
c) Pustynia Gibsona
d) Wielkie Równiny

2. Wymień 2 przykłady zwierzęcych mieszkańców Wielkich Równin.

3. Wyjaśnij dlaczego w Australii występuje taka specyficzna fauna.

środa, 23 kwietnia 2014

Zagadnienia do sprawdzianu - klasa 6

Australia i Oceania

Płw. Jork
Ziemia Arnhema
TasmaniaNowa Gwinea
Nowa Zelandia
Nowa Kaledonia
Wyspy Salomona
Archipelag Fidżi
Nowe Hebrydy
Wielka Zatoka Australijska
Morze Koralowe
Morze Tasmana
Morze Fidźi

Wysokości względne i bezwzględne. Formy ukształtowania terenu.

Wysokości względne i bezwzględne

Wysokość względna to wysokość obiektu od jego najniższego do najwyższego punktu. Mierzymy ją w metrach [m.]. Czasami bywa to jednak bardzo nieprecyzyjne, dlatego na mapach stosuje się wysokości bezwzględne.
Wysokość bezwzględna to wysokość obiektu mierzona od jego najwyższego punktu do poziomu morza. Mierzymy ją w metrach nad poziomem morza [m. n.p.m.] lub metrach poniżej poziomem morza [m. p.p.m.].


wtorek, 8 kwietnia 2014

Chmury

Do podręcznika zakradł się błąd obrazkowy. Dla osób, których książki go mają (i dla wszystkich innych też) podaje link do zdjęć:

poniedziałek, 7 kwietnia 2014

Protisty

Ciekawe linki:
1) Ameba zjada pantofelki
2) Pływające eugleny
3) Jedzący pantofelek
4) Pływająca okrzemka
5) Różne glony
6) Cykl życiowy zarodźca malarii

Człowiek jako istota żywa. Podpora i ruch.

Prezentacja

Zagadnienia do sprawdzianu - klasa 4 (pogoda)

Powinniście:

1. Wiedzieć czym jest atmosfera (str. 58) i czego się składa (str. 60).
2. Wiedzieć czym jest pogoda i umieć wymienić jej składniki (str. 60).
3. Znać wpływ pogody na życie człowieka (str. 60).
4. Wiedzieć czym jest ciśnienie atmosferyczne (str. 60), w jakich jednostkach i jakim przyrządem je mierzymy (str. 61).
5. Wiedzieć czym jest i jak powstaje wiatr (str. 61),  w jakich jednostkach i jakim przyrządem go mierzymy (str. 62 - 63).
6. Znać stosowane na świecie skale temperatury: Celsjusza, Kelvina, Fahrenheita (str. 64 + zeszyt), wiedzieć jakim przyrządem mierzymy temperaturę (str. 64).
7. Wiedzieć jak prawidłowo mierzyć temperaturę za pomocą termometru (str. 65) i co zrobić jeżeli stłucze się termometr rtęciowy (zeszyt).
8.Wiedzieć czym są: deszcz, śnieg, grad, rosa, sadź, szron, gołoledź (str. 65 - 68 + zeszyt).
9. Znać rodzaje  chmur i wiedzieć, które z nich niosą za sobą opady, a które nie (str. 67).
10. Wiedzieć czym jest burza, grzmot i błyskawica (str. 68) i umieć w przybliżeniu obliczyć odległość uderzenia pioruna od miejsca, w którym się znajdujemy (str. 69).
11. Wiedzieć jak zachować się w czasie burzy zarówno w pomieszczeniu jak na zewnątrz (str. 69).
12. Wiedzieć jak wygląda i kiedy pojawia się tęcza (str. 69).
13. Znać daty przesileń i równonocy (zeszyt).
14. Umieć wymienić po 3 zjawiska przyrodnicze charakterystyczne dla każdej z pór roku (str. 70 - 73).
15. Znać procesy zmiany stanu skupienia wody (z poprzednich rozdziałów)

wtorek, 1 kwietnia 2014

Wprowadzenie do świata zwierząt

Zwierzęta to niesamowita grupa istot żywych.
Parę informacji na temat zwierząt znajdziecie tu: prezentacja

Dziedziczenie sprzężone z płcią

Obejrzyjcie film.

Następnie spróbujcie rozwiązać zadania:

1. Dystrofia mięśniowa Duchenna jest dziedziczona w sposób recesywny sprzężony z płcią. Pewna para ma syna chorego na dystrofię. Teraz spodziewają się kolejnego dziecka (to chłopiec). Jakie jest prawdopodobieństwo, że ich drugi syn będzie chory?

2. Pewna ciężarna kobieta jest daltonistką (chorobę warunkowaną przez allel recesywny genu położonego na chromosomie  X). Spodziewa się właśnie dziecka - syna. Jakie jest prawdopodobieństwo, że będzie on zdrowy?

3. Pewien mężczyzna ma brata chorego na hemofilię. Jakie jest prawdopodobieństwo że jego dzieci będą chore?

Tu macie parę ciekawych informacji na temat chorób: hemofilia, daltonizm, dystrofia mięśniowa, zespół Retta.

piątek, 28 marca 2014

Grzyby

Grzyby są prostymi eukariontami, zamieszkującymi wiele różnych środowisk we wszystkich strefach klimatycznych. Większość grzybów to organizmy wielokomórkowe, często komórczaki. Ich komórki nie są zróżnicowane - tworzą plechę. Odżywiają się w sposób heterotroficzny, jako saprofity (rozkładają martwą materię organiczną), pasożyty (odżywiają się kosztem innych organizmów) lub symbionty (żyją we współpracy z innymi organizmami - np. glonami i roślinami, które w zamian za ochronę je karmią). Ich komórki otoczone są ścianą komórkową z chityny (ta sama substancja buduje pancerze stawonogów). Grzyby mogą oddychać zarówno tlenowo jak i beztlenowo (poprzez fermentacje). Rozmnażają się zarówno wegetatywnie jak i płciowo.

wtorek, 25 marca 2014

Zagadnienia do sprawdzianu - klasa I (systematyka, wirusy, bakterie)

Co muszę wiedzieć?
1. Czym jest systematyka? Jak inaczej ją nazywamy? Na czym się opiera podział systematyczny?
2. Jakie znamy taksony? Które taksony są najszersze, a które najwęższe?

wtorek, 18 marca 2014

Podstawy dziedziczenia

Dziedziczenie - sposób przekazywania genów potomstwu. Dziedziczenie następuje w momencie łączenia się gamet rodzicielskich, z których każda dostarcza nowemu organizmowi 50% genów rodziców (pominąwszy geny mitochondrialne). 

Pierwszym badaczem, który próbował zbadać dziedziczenie był zakonnik Grzegorz Mendel. Sformułował on dwa prawa opisujące zasady dziedziczenia. Prawa Mendla mówią one, że: 

- Do gamety dostaje się tylko jedna kopia każdego genu rodzica (I prawo Mendla).
- Geny dziedziczone są niezależnie od siebie (II prawo Mendla) - faktycznie to nie do końca prawda, ale w większości przypadków się sprawdza.


Polecam filmy:


Zdrowe odżywianie się

Przydatne linki:
1) Instytut żywności i żywienia
2) Kalkulator idealnej wagi
3) Kalkulator zapotrzebowania energetycznego 

Zadania:
1) Policz BMI wylosowanej przez grupę osoby.
2) Skomponuj odpowiednią dla tej osoby dietę. Uwzględnij w niej: otrzymany wynik BMI, zawartość składników odżywczych, upodobania danej osoby.

piątek, 14 marca 2014

Podstawy dziedziczenia - zadania

Zadanie 1
Kolor sierści u myszoskoczków jest warunkowany genetycznie przez gen A. Allel dominujący A warunkuje sierść burą, zaś jeden z allei recesywnych a - sierść białą. Jakie potomstwo uzyskamy ze skrzyżowania burej samicy i białego samca?

poniedziałek, 10 marca 2014

Bakterie

Bakterie to grupa jednokomórkowych organizmów, zamieszkujących niemal wszystkie środowiska świata (kosmopolitycznych).

O znaczeniu bakterii dla przyrody i człowieka, ich sposobie życia, budowie komórki i rozmnażaniu dowiecie się z filmu: Bakterie


Systematyka (taksonomia)

Systematyka to nauka zajmująca się klasyfikowaniem, katalogowaniem oraz opisywaniem organizmów w oparciu o badania ich różnorodności, pochodzenia i pokrewieństwa.
Systematyka grupuje organizmy w taksony. Kiedyś opierała się głównie na wyglądzie organizmów, współcześnie - na pokrewieństwie  genetycznym.

Budowa komórki

Komórka to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka organizmów żywych zdolna do przeprowadzania wszystkich podstawowych procesów życiowych. Jest podstawową jednostką morfologiczno−czynnościową ustroju.

Komórki dzielimy na:


A) Prokariotyczne (bezjądrowe)


  • bakteryjne
B) Eukariotyczne (jądrowe)

  • zwierzęce (występują u zwierząt, ludzi i protistów zwierzętopodobnych czyli pierwotniaków)
  • roślinne (występują u roślin i protistów roślinopodobnych czyli glonów)
  • grzybowe (występują u grzybów i protistów grzybopodobnych)
Komórki składają się z struktur komórkowych. Rożne typy komórek mogą mieć różną zawartość struktur komórkowych.



Struktury komórkowe (organella):
  • jądro komórkowe - zawiera większość materiału genetycznego komórki. Funkcją jądra komórkowego jest przechowywanie i powielanie informacji genetycznej oraz kontrolowanie czynności komórki, poprzez regulowanie ekspresji genów. Występuje w komórkach zwierząt, roślin i grzybów.
  • mitochondrium - odpowiada za uwalnianie energii w procesie oddychania komórkowego. Oprócz tego mitochondrium jest zaangażowane w wiele innych procesów, takich jak sygnalizacja komórkowa, specjalizacja, wzrost i śmierć komórki, czy też kontrola cyklu komórkowego. Występuje w komórkach zwierząt, roślin i grzybów.
  • chloroplast - odpowiada za przeprowadzenie procesu fotosyntezy. Występują tylko w komórkach roślinnych.
  • siateczka śródplazmatyczna szorstka jest pokryta rybosomami, które są odpowiedzialne za biosyntezę białek. Występuje w komórkach zwierząt, roślin i grzybów.
  • siateczka śródplazmatyczna gładka - odbywają się w niej procesy metaboliczne lipidów (synteza lipidów) lub sterydów oraz detoksykacja (czyli usunięcie z organizmu trujących substancji) jak również transport wewnętrzny. Od błon siateczki śródplazmatycznej gładkiej mogą oddzielać się pęcherzyki, które przekształcają się w wakuole lub inne pęcherzyki (np. lizosomy). Występuje w komórkach zwierząt, roślin i grzybów.
  • aparat Golgiego - służy do syntezy i modyfikacji substancji zużywanych przez komórkę, bądź wydzielanych poza nią. Występuje w komórkach zwierząt, roślin i grzybów.
  • cytoszkielet - stanowi rusztowanie dla komórki, dzięki niemu może zachodzić transport. Występuje we wszystkich typach komórek.
  • lizosom - zawiera enzymy trawienne, służące do rozkładu substancji pobieranych przez komórki.
  • wakuola (wodniczka) - służy za magazyn różnych substancji lub usuwania nadmiaru wody (wodniczka tętniąca). Występuje we wszystkich typach komórek.
  • błona komórkowa - odgranicza komórkę od środowiska zewnętrznego i odpowiada za odbieranie sygnałów z niego. Występuje we wszystkich typach komórek.
  • ściana komórkowa - ochrania komórkę i nadaje jej kształt. Występuje w komórkach bakterii, roślin i grzybów.
Dla utrwalenia polecam film: Budowa komórki.

DNA

Podaję link do filmu: DNA i kod genetyczny.

Z filmu dowiecie się:
1. Czym jest i jak jest zbudowane DNA?
2. Kto odkrył DNA?
3. Czym są geny?
4. Na czym polega ekspresja informacji genetycznej?
5. Czym jest kod genetyczny i jak go odszyfrować?
6. Jakie cechy charakteryzują kod genetyczny?

Wirusy

Podaję link do ciekawego filmu o wirusach: Wirusy - bezkomórkowe formy materii ożywionej.

Dowiecie się z niego:
1. Czym są wirusy, jakie mają rozmiary, jak są zbudowane?
2. Jak wygląda atak wirusa na komórkę: cykle lityczny i lizogeniczny?
3. Jakie choroby człowieka, roślin i zwierząt wywołują wirusy?
4. Dlaczego trudno jest nam walczyć z wirusami?

czwartek, 6 marca 2014

Mitoza, mejoza i cykl komórkowy

Cykl komórkowy to cykl życia komórki od jednego jej podziału do następnego. Dzieli się na fazy:

  • Faza wzrostu komórki (G1) to takie "dzieciństwo" komórki. Komórka ma wtedy 100% swojego DNA.
  • Faza Syntezy DNA (S) jest momentem namnożenia całego materiału genetycznego komórki, w efekcie czego komórka ma 200% DNA - dwie kompletne kopie.
  • Faza wzmożonej syntezy białek (G2) to czas gdy komórka przygotowuje się do podziału, np namnaża swoje organella. Komórka nadal ma 200% DNA. Fazy G1, S i G2 razem nazywam interfazą.
  • Faza podziału komórki (M) składająca się z podziału jadra komórkowego (kariokinezy) i podziału cytoplazmy i reszty struktur (cytokinezy). W jej wyniku otrzymujemy dwie komórki zawierające po 100% DNA lub 4 komórki mające po 50% DNA.
Kiedy komórka zróżnicuje (wyspecjalizuje) i przestanie się dzielić, wchodzi w fazę spoczynku podziałowego (G0).


Dla utrwalenia polecam film: Chromosomy, chromatydy, chromatyna.


Istnieje kilka rodzajów podziału komórek. U Eukariontów najpowszechniejszymi z nich są: mitoza oraz mejoza.

Mitoza to podział jąder komórek somatycznych. Jej zadaniem jest rozdzielenie DNA namnożonego w czasie fazy S cyklu komórkowego na dwa jądra komórkowe. Mitoza składa się z faz:

A) koniec interfazy - przygotowanie do mitozy, synteza białek wrzeciona podziałowego i innych białek niezbędnych do zajścia mitozy.

B) profaza - zaczyna zanikać otoczka jądrowa, następuje kondensacja chromatyny (chromosomy zaczynają być widoczne i ujawnia się ich chromosomu), formuje się wrzeciono podziałowe (kariokinetyczne), zanika jąderko.

C) metafaza - całkowicie zanika otoczka jądrowa, chromosomy ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki, tworząc płytkę metafazową, następuje przyczepienie wrzeciona podziałowego do centromerów.

D) anafaza - następuje rozdzielenie chromatyd siostrzanych, powstają chromosomy potomne, które wędrują do przeciwległych biegunów komórki.

E) telofaza - wokół skupisk chromosomów powstaje otoczka jądrowa, chromosomy rozwijają się do chromatyny, zaczyna się cytokineza.

G) początek interfazy - dwie komórki potomne rosną i rozwijają się.




Dla utrwalenia polecam film: Mitoza.

Mejoza jest podziałem, w wyniku którego powstają jądra komórek generatywnych, czyli gamet. Jej zadaniem jest rozdzielenie DNA namnożonego w czasie fazy S cyklu komórkowego komórek prekursorskich gamet na cztery jądra komórkowe, z których każde zawiera 50% DNA komórki wyjściowej. Mejoza obejmuje 2 cykle podziałowe, z których każdy ma 4 fazy.

A) Koniec interfazy - przygotowanie do mejozy, synteza białek wrzeciona podziałowego i innych białek niezbędnych do zajścia mejozy.

B) profaza - zaczyna zanikać otoczka jądrowa, następuje kondensacja chromatyny (chromosomy zaczynają być widoczne i ujawnia się ich chromosomu), formuje się wrzeciono podziałowe (kariokinetyczne), zanika jąderko. Chromosomy łączą się w biwalenty (pary chromosomów homologicznych), zachodzi proces crossing over C/O.

C) metafaza - całkowicie zanika otoczka jądrowa, biwalenty ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki, następuje przyczepienie wrzeciona podziałowego do centromerów.

D) anafaza - następuje rozdzielenie chromosomów homologicznych, które wędrują do przeciwległych biegunów komórki. To jest właściwy moment podziału redukcyjnego.

E) telofaza - wokół skupisk DNA odtwarza się otoczka jądrowa, chromosomy rozwijają się do chromatyny, zaczyna się cytokineza.

F) profaza - zaczyna zanikać otoczka jądrowa, następuje kondensacja chromatyny (chromosomy zaczynają być widoczne i ujawnia się ich chromosomu), formuje się wrzeciono podziałowe (kariokinetyczne), zanika jąderko.

G) metafaza - całkowicie zanika otoczka jądrowa, chromosomy ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki, tworząc płytkę metafazową, następuje przyczepienie wrzeciona podziałowego do centromerów.

H) anafaza - następuje rozdzielenie chromatyd siostrzanych, powstają chromosomy potomne, które wędrują do przeciwległych biegunów komórki.

I) telofaza - wokół skupisk chromosomów powstaje otoczka jądrowa, chromosomy rozwijają się do chromatyny, zaczyna się cytokineza.

J) początek interfazy - dwie komórki potomne rosną i rozwijają się.



Dla utrwalenia polecam film: Mejoza.

Anglojęzycznym polecam też film.

Może się zdarzyć, że komórka "wymknie" się z cyklu komórkowego. Mamy wtedy do czynienia z nowotworzeniem. Zainteresowanym polecam film: Komórki nowotworowe.

Obrazki pochodzą z podręcznika, z którego się uczymy:
 "Zycie" wyd. Wiking, autorstwa: A. Krawczyk i J. Krawczyk. 

Park Narodowy Yellowston

Parę ciekawych informacji i fantastyczne zdjęcia parku narodowego Yellowstone.

Morning Glory Pool

środa, 5 marca 2014

Zapotrzebowanie energetyczne

Zapotrzebowanie energetyczne zależy od wielu czynników, min.: wieku, płci, stanu fizjologicznego, masy ciała i aktywności fizycznej. Składa się ono z podstawowego zapotrzebowania energetycznego (czyli ilości energii, jaka jest niezbędna do przeprowadzania procesów metabolicznych) oraz zapotrzebowania organizmu w energię niezbędną do poruszania się. 
Podstawowe zapotrzebowanie energetyczne możemy wyliczyć je za pomocą wzoru Harrisa i Benedicta. Przedstawia się on następująco:


a) dla kobiet:

665,1 + (9,567*M) + (1,85*W) - (4,68*L)

b) dla mężczyzn:

66,47 + (13,7*M) + (5,0*W) - (6,76*L)

gdzie:


M - oznacza masę ciała w kilogramach
W - wzrost w centymetrach
L - wiek w latach

Całkowite zapotrzebowanie energetyczne możemy oszacować mnożąc podstawowe zapotrzebowanie energetyczne przez parametr aktywności fizycznej: Zazwyczaj przyjmuje się:
1,2 - dla osób o niskiej aktywności (ćwiczenia okazjonalne lub brak)
1,4 - dla osób o średniej aktywności (regularne, krótkie ćwiczenia)
1,6 - dla osób o dużej aktywności (godzina ćwiczeń przynajmniej 5 razy w tygodniu)
1, 8 - dla osób o bardzo dużej aktywności (ciężka praca fizyczna, codzienne ćwiczenia powyżej godziny).

Aby utrzymać wagę powinniśmy spożywać ilość kalorii odpowiadająca naszemu zapotrzebowaniu energetycznemu. Spożywanie większej ilości kalorii powoduje przyrost masy ciała, mniejszej - jej utratę. Minimalna ilość kalorii jaką powinniśmy przyjmować to co najmniej 80% zapotrzebowania energetycznego.

Ilość kalorii w produktach spożywczych można znaleźć w tabelach kaloryczności. Podaję link do fajnej stronki z kalkulatorem kalorii.: 

Przykład: 
Kobieta o wzroście 164 cm i wadze 52 kg w wieku 29 lat potrzebuje za zaspokojenie podstawowego zapotrzebowania energetycznego:

665,1 + (9,567*M) + (1,85*W) - (4,68*L) =
= 665,1 + 9,567 * 52 + 1,85 * 164 - 4,68 * 29 =
= 665,1 + 497, 48 + 303,4 - 135,72 = 1330,26

Wziąwszy pod uwagę niską aktywność fizyczną:

1330 * 1,2 = 1596

Całkowite zapotrzebowanie energetyczne osoby opisanej w przykładzie to 1596 kcal.

Ćwiczenie:
Policz swoje zapotrzebowanie energetyczne.